David Mangana

Gela iluna

David Mangana 2015-10-21 02:00   Iritzia

David Mangana

Ikus-entzunezko kultura honetan dena dago aurretik prestatuta. Hunkituko gaituen ‘beltz’ batek egindako hitzaldi hori. Zentzumenak harrapatzeko diseinatu duten iragarki hori. Argibideak gorde baina kalterik omen ez duen telesaio hori…Leloak zein irudiak primeran badakite gure barrukoak nahasten eta gu, sugeak bezala, kutxatik ateratzen gara, txirula aurrean dantza egiteko prest.

Bihotzez

David Mangana 2015-06-18 02:00   Iritzia

David Mangana

Artikulu hau hauteskunde atarian egin nuen, beti bezala presaka, eta tintontzian geratu zen azkenean. Lehenengo emaitzak ikusita, ordenagailuko argitaratu gabeko karpetan gorde nuen. Baina bizitzak, batzuetan, bigarren aukera ematen digu... Pozik loratzen dira orain, garai berri honetan, urtaro berriaren atarian, esan gabeko hitz haiek, geldiezinak diren sentimenduak bezain indartsuak.

Hor doaz, berriro…bihotzez.

Pendulu-ordua

David Mangana 2015-03-30 02:00   Iritzia

David Mangana

Ez nintzen historia-ikasle ona izan. Eskola haiek gogoratzean, feudalismoari buruzko krokis horiek dira lehen agertzen direnak. Beti gainetik zeuden noblezia eta kleroa, haien gazteluetan, gerlariek babestuak lehen gaueko eskubideaz eta ‘diezmoaz’ gozatuz. Oso handia zen plebeak, aldiz, gidoi bakarra betetzen zuen; hau, da, lan egitea. Nahiz eta historia hobeto ezagutzearen mina izan, ez naiz gehiegi harritzen. Denbora pasa ahala, baieztatu dut irabazleek beti idazten dutela. Eta historia pendularra dela.

Ni ez

David Mangana 2015-01-15 01:00   Iritzia

David Mangana

Lanean aritu nintzen hedabide batean iritzi-artikuluak ere idazten nituen. Hilabetean bitan, gutxi gorabehera, eguneroko berriak amaitu eta edozein gai jorratzen nuen, batzuetan gogo handiz, bestetan -guztiz nekatuta- inolako gogorik gabe, egia esanda.

Nice naiz

David Mangana 2014-10-08 02:00   Iritzia

David Mangana

Musuak, laztanak, barreak, marmarrak…

Nerabezaroan, musika-dendetan ia astero nenbilela, diskoetan bi pegatina ziren deigarrienak. Bata zen ‘parental advisory, explicit lyrics’. Haren bidez, orduko ‘tea party’koek gurasoei jakinaren gainean jartzen zieten talde baten letrak kaltegarriak zirela.

Gazte is Gasteiz

David Mangana 2014-06-02 09:30   Iritzia

David Mangana

Barnean daukadan kritikaria esnatzeko gai naiz berehala. Primeran sentitzen naiz atzean datozenei egurra ematen. “Gazteak Play-Stationean baino ez daude egun osoan”. “Gazteriak ez dauka balio etikorik”. “Gaur egungo gazteek ez dute ezer egin nahi, izaera gutxikoak jota”. Non ikusi dut hori? “Gazteen droga-kontsumoa igo da”. “Gazteriak gero eta gutxiago bozkatzen du”. “Hamazazpi urteko gazte bat hil da istripu batean”. Hedabide gehienek egiten duten bezala, tituluaren distirari besterik ez diot kasurik egiten; hurrengo orrialdeari begira, ordurako.

Gezurregia

David Mangana 2014-03-28 10:04   Iritzia

David Mangana

Berriro ere gertatu da. Mezua bidali eta berehala, mugimendu isil hori eraikinean. Leihora joan eta, beti bezala, ez dut ezer ikusi. Ondoko etxe orratzei begira, jenderik ez. Pertsiana guztiak itxita. Ez dago problemarik, esan diot neure buruari. Normalean pertsianak ere jaitsita dauzkat. “Bueltatu zurera”.

Hosto-poz dantza!

David Mangana 2013-12-27 10:06   Iritzia

David Mangana

Gehien gustatzen zaizkidan liburuak objektiboak dira. Bete-betean izaeraren harira joaten direnak. Protagonisten bizitza mugimendu eta ekintzen bidez marrazten dutenak. Ikusi al duzue? 'Marraztu' aditza erabaki dut 'deskribatu' hitzaren ordez. Hori da kontua. Hor dago koska. Liburu objektiboak gustatzen zaizkit eta, aitzitik, metafora aldera joaten da behin eta berriro nire idazkera, nahiz eta zuzentzen saiatu.

Baita zu ere

David Mangana 2013-11-04 09:44   Iritzia

David Mangana

'Aita, atia', esaten nionean, berak ez zuen inoiz erantzuten. Atea itxita, etorkizunik gabeko iluntasunean geratzen zen logela. Aitaren arnasa bestaldean. Gaueroko beldurra. Eguneroko ixila...

Jaio nintzenean, jada haserre zeuden. Hasieran ez nintzen konturatu, burbuila baten menpe. Berehala ikasi nuen burbuilak gardenak direla.

Eskuak, skate

David Mangana 2013-08-14 11:00   Iritzia

Patinatzaileak skatearen gainean ikusten ditudanean ezin diot eskuak begiratzeari utzi. Nahiz eta mugimendurik plastikoenak beste leku batzuetan egon, atzamarren hizkuntza horrek harrapatzen nau. Ikusezinaren bila doaz eskuak, oreka guztia haien muturretan egongo balitz bezala. Ixten dira. Irekitzen dira. Izozten dira gehienetan. Barruko hutsa, barruan ez daukatena menperatzen dute, egiten dutela jakin gabe.

Meta

David Mangana 2013-06-17 02:00   Iritzia

Laukiak betetzean bera izatea daukagu helburu; hau da, irabazle nagusia. Beste bizitza bat irudikatuz kinieletan nahiz loterietan -nahiz eta abarretan- jokatzen dugu, astez aste, urtebetetze eta gehien gustatzen zaizkigun zenbakiak mantra bihurtuta. Loteriakoek, loteria kudeatzen dutenek, berriz, gu gauzkate zenbaki piramidearen gailurretik. Gure zain daude, astez aste, apaizek fededunei itxaroten dieten bezala.

Irakaslagunak

David Mangana 2013-05-09 09:39   Iritzia

David Mangana

Korrika egitea gustatzen zait...kostatzen zaidan beste.

Lehenengo urratsetan zer ari naizen galdetzen diot neure buruari. Zein da ahalegin hori egiteko zergatia? Korrikaldiak berehala prestatzen du erantzuna. Hamar minutu pasa eta gero -hori ez da erregularra, gutxi gorabeherakoa baizik- gorputzean zehar iristen da. Bat-batean, pausoz pauso, mundua atzean uzten dudala hasten naiz sentitzen. Jendea, gauzak, betiko pentsamenduak...Kontu horiek guztiak ikus ditzaket horietatik zeharo at nagoen bitartean. Ez naiz ni. Ez naiz ezer. Gorputz bat besterik ez, huts gozo bat denboraren zama ahaztua. Bide erdian. Primeran ulertzen dut ez dagoela zer ulerturik, edozein nekeren sendabidea hurrengo urratsean ezkutatzen dela, korrika eginez ikasten dela korrika egiten.

Antilopeok

David Mangana 2013-04-08 09:31   Iritzia

David Mangana

Erraza da. Errazena. Erra...ezina.

Bizitzaren isilekoaren bila, bizitza erdia isilean joaten zaizu. Dena korapilatuz galtzen duzu haria, nahiz eta galderarik garrantzitsuenak beti hitz gutxirekin erantzuten direla jakin.

“Zer duzu nahi?”.

Hostoak, ahaztuak

David Mangana 2013-04-01 02:00   Iritzia

Aitortzen dut. Ez naiz txukunena. Nahasten ditut paperak, jantziak, hitzorduak, ideiak...Ordenagailua lekutik mugitzean konturatu nintzen berriro. Teklatuaren gainean putz egin nuen eta, bat-batean, gela betilez beteta geratu zen. Pantailarako begirada galdu haiek guztiak, airean zintzilikatutako hostoak bezala. Trapua eskuan, hasi nintzen hizkiak garbitzen. Zenbat urte txukundu gabe! Eta garbiketaren bidez, apurka-apurka, ohartu nintzen; hau da, letra batzuk besteak baino zikinagoak zirela. H, Z, K...AHaZtuaK bataiatu nituen..

Ahoa bete...

David Mangana 2013-02-07 01:00   Iritzia

David Mangana

Ez ditut gogoratzen txikitako lotarako ipuinak. Bakarrik 'jesusito de mi vida, eres niño como yo' hura. Zer espero ahal dugu Peter Panen sindromeak jota dagoen haur amaigabe horrengandik?

Telebista itzali berria da eta hemen nago ni. 625 lerroko ispiluan ikusten dut neure burua, harrapatuta. Beldurraren beldur.

Burmuina beti huts.

Jarraipen(ts)a

David Mangana 2012-12-03 12:54   Iritzia

David Mangana

Denbor-bor

David Mangana 2012-08-16 02:00   Iritzia

David Mangana

Kolore bizia

David Mangana 2012-07-30 09:47   Iritzia

David Mangana

Ez da pentsatzen dugun bezala. Tradizioak, ohituraren indarrak errealitatea aldatzen du askotan. Ez da pentsatzen dugun bezala, hau da, kameleoiek ez dute azala moldatzen inguruan kamuflatzeko. Tenperatura edo egunaren ordua dira haien fisiologiarekin lotutako azalberritzeko arrazoi nagusiak. Aurkari ala bikote baten hurbiltasunak ere esnatzen du jauzi kromatikoa.