La Chimeran, berezkoa duen idazkera liriko eta poetikoarekin logika narratibo tradizionalak hautsi ditu beste behin, kontaketa mitologikoaren alde eginez. Mamu izaera duten tombaroli lapurren abenturek trobalariek abestu ohi zituzten kantu homerikoen bidez egingo dute aurrera, pelikula analogikoen arima hilezkorra, kamera arinaren bizitasuna eta musika elektroniko zein operistikoaren uztarketa lagun.
Bada, lehen instantzian errealismo gordina iradokitzen duten irudiek alegiazko mundura egingo dute aldaketa, konturatu orduko, bertatik egiterik izango ez dugun dimentsio magikora.
Lapurretak, negozio ilunak, azpi-jokoak eta festak ez dira faltako filmean, baina sentimenduek ere beren tokitxoa dute. Gaizkile txikiak izanagatik ere, beste ezer baino lehen, gizatiarrak baitira pertsonaiak.
Ander Makazaga, 'La Chimera', ALEA, 2024-05-10
ERREPARATU HONI
EZER EGITERIK ≠ ZER EGINIK
Bi egitura hauek ezberdindu beharko genituzke, maiz arazoak sortzen dituzte eta.
- Ez ukan / eduki (izan/egon, forma inpertsonalean) -t(z)erik: "Ez daukat ezer egiTERIK". "Ez dago ezer egiTERIK".
Adibide horiek nominalizatuta dagoen aditzak azaltzen duen ekintza EZIN dela bete edo burutu adierazten dute: Ez daukat EZER EGITERIK = Ezin dut / ez dezaket /ezin dezaket ezer egin.
- Ez ukan/eduki (izan/egon, forma inpertsonalean) + galdetzailea + -(r)ik: "Ez daukat zer eginik". "Ez dago zer eginik".
Azken bi adibide horiek, berriz, ez dute ezintasunik adierazten. Galdetzaileak adierazten duenaren falta jakinarazten digu: "Ez daukat ZER EGINIK. Zerbait egin nahi badut ere, ez dut ezer aurkitzen egin ahal izateko".
Honez gain, esan beharra dago bi egitura hauek ezin direla nahastu:
*Ez daukat zer esaterik. (zer esanik)
*Ez daukat ezer esanik. (ezer esaterik).
Iturria: Euskaltzaindia.eus
Gai horri buruz, ez daukagu ezer esanik. | Gai horri buruz, ez daukagu zer esanik. |
Egoera honen aurrean, ba al daukagu zer egiterik. | Egoera honen aurrean, ba al daukagu ezer egiterik? |
Aspertuta gaude, bulegoan ez baitaukagu ezer eginik. | Aspertuta gaude, bulegoan ez baitaukagu zer eginik. |