Liburu horren atzean Miren Amestoy gasteiztarraren istorio pertsonala dago; lupus gaixotasunak bizitza nola aldatu zion kontatzen du.
Zer motatako gaixotasuna da lupusa?
Gaixotasuna oso ezaguna ez bada ere, ez da "gaixotasun arraroen" taldean sartzen, gutxieneko kopuru bat baino pertsona gehiago dagoelako lupusarekin. Araban, esate baterako, gutxieneko hori baino askoz gehiago daude gaixotasun horrekin; 150 bat lagun izango dira. Autoinmune izeneko gaixotasuna da; gorputzak baditu defentsa batzuk kanpoko gaitzen kontra lan egiten dutenak, eta, gure kasuan, gure gorputzaren aurka lan egiten dute, eta izan daitezke gradu askotako minak… hori da lupus egoera.
Zure kasuan, 18 urte zenituela nabaritu zenituen lehendabiziko sintomak. Zer gertatu zitzaizun?
Unibertsitatean nengoen, Haur Hezkuntza egiten, eta gripearen antzeko sintomak nabaritu nituen. Ama medikua daukat, eta ikusi zuen gripea baino pixka bat arraroagoa zela; ospitalean astebete pasa nuen, eta han esan zidaten lupusa neukala. Une horretan ikasketak utzi nituen, tratamendu agresiboak jarri zizkidatelako. Horiek amaitu eta hurrengo urteak gaixo egoera batean pasa nituen.
Zortzi urte igaro, eta zure esperientzia liburu batean kontatzea erabaki zenuen. Zergatik?
Zortzi urte horietan zehar testutxoak idazten nituen bilakaera jarraitzeko, nola nengoen ikusi eta mina nola sentitzen nuen jakiteko, bapatean bizitza aldatu zitzaidalako. Prozesu horrek aurrera egin ahala, nik bost liburuxkak hartu eta liburu honetan jaso nituen, jendeak esaten zuelako gaixotasuna hobeto ulertzen zuela eta beste lupus gaixo batzuek eskatu zidatelako beren familiari emateko; pentsatzen nuen zeregin txiki hori egin zezakeela liburuak.
Izenburu berezia du: Nadie me enseñó cómo se camina a Itaca. Zergatik izenburu hori?
Itaca poema hori liburuan jaso dut; Lluis Llachek abesti bat egin zuen, eta aitak askotan jartzen zuen kotxean. Liburua idatzi nuenean hori zen jarri nahi nuen titulua, adierazgarria nire ustez: bideak ez dakigu norantz joko duen. Nik bizitzan bozeto bat nuen eta guztiz apurtu zitzaidan; beste bide bat sortu behar izan nuen aurrera egiteko.
Esan izan duzu gaixotasun gogorra dela, baina, aldi berean, aberasgarria izan dela zuretzat prozesua.
Hori beti esaten da, baina normalean hain gaixo ez zauden momentuan. Gero beti ikasten duzu gauza pilo bat, beste esperientzietatik aberasten zarelako; esperientzia txarrak igarota gertatzen da hori. Eta liburuarekin hori gertatu zait; jendeak eskertu du, nahiz eta egoera zakarra izan, eta bere zeregina bete dezake.
Zer iritzi jaso duzu?
Liburuan jarri nuen ez dela aholkuak emateko gidaliburu bat. Nik nire esperientzia kontatzen dut, eta norbaiti lagun badiezaioke, perfekto. Egia da ez nituela hainbeste iritzi espero. Sevillako ama batek, esaterako, alabak gaixotasuna izan zuela kontatu zidan, eta familiak ez zuela ulertzen, arazo psikologikoren bat izan zezakeela ere pentsatu zuten... Liburuaren bidez ulertu zuten, eta familian ere hobeto hartu zuten gaixotasuna. Halakoak niretzat izugarriak dira.
Larunbatean liburua oinarri duen dantzaldia izango da, Ibaiondo gizarte etxean. Nolako ikuskizuna izango da? Lanean parte hartuko duzu?
Ez da gaixotasuna duten pertsonentzako ikuskizun bat. Dantza, poesia eta antzerki ikuskizun bat da, eta sortzaileek hartu duten gaia nire prozesua izan da. Horren inguruan egin dute; zortzi urtetan nik prozesua nola bizi izan dudan kontatuko dute lanaren bitartez. Prestaketan parte hartu dut eta antzerkian agertuko ez naizen arren, grabatuta utzi dut lantxo bat.