Nafarroako Gobernuko Lurralde Antolamendu Departamentuko Lurralde eta Paisaia Zerbitzuaren Zuzendaritzak berriki ebatzi du Solariak sustatutako eguzki zentral fotovoltaikoaren baimena ukatzea Adios eta Muruzabal udalerrietan.
"Vitoria Solar 1 eta Vitoria Solar 2 proiektuek 130 eta 218 hektarea baino gehiago okupatuko dituzte, hurrenez hurren"
Ebazpenak ematen dituen argudioek paisaiaren afekzioei, horiek kokatzen diren udalerrien etorkizuneko garapenaren baldintzapenari eta nekazaritza erabileren murrizketari egiten diete erreferentzia. Era berean, ebazpen horrek salatzen du proiektu fotovoltaikoaren tamaina neurriz kanpokoa dela eremuaren harrera ahalmenerako, bai eta proiektatu diren inguruko herrietatik oso gertu dagoela ere, horrek gizartearen gaitzespen nabarmena eragiten baitu.
Aldi berean, Solaria enpresak Arratzua-Ubarrundia eta Burgu udalerrietan dauden Vitoria Solar 1 eta Vitoria Solar 2 zentral fotovoltaikoak hartuko dituzten lurretan ebaluazio geoteknikoko lanak hasi direla jakinarazi du. Aurreikuspenen arabera, lanak abuztuaren hasieran hasiko dira, oraindik uztako nekazaritza lanak egin daitezkeen momentu batean.
2022ko ekainean EHAAn argitaratutako informazioaren arabera, Vitoria Solar 1 eta Vitoria Solar 2 proiektuek 130 eta 218 hektarea baino gehiago okupatuko dituzte, hurrenez hurren; Adios eta Muruzabal herrietako proiektua baino nabarmen handiagoak (123 hektareako azalera aurreikusi baita eta baimena ukatu egin zaie).
"Erritmo horretan (urtean 800-1000 hektarea), 50 urtean Balio Estrategiko Handiko gisa sailkatutako lurzoru guztia desagertuko da"
Ukapen hori sostengatzeko balio izan duten argudioak guztiz aplikagarriak direla Solariak Arabako Lautadan dituen proiektuetan. Hala ere, ez da aurreikusten Eusko Jaurlaritzak nekazaritza eremua babesteko borondate horrekin bat egingo duenik, ezta horrelako makro-azpiegiturek nekazaritza jardueran zein lurraldearen egituraketan ezinbestean izango dituzten ondorio itzulezinak aintzat hartuko dituenik ere.
Euskadiko Lurzorua Babesteko 2030erako Estrategiaren arabera, 2015etik 2020ra 3.000 hektarea baso lurzoru eta 4.000 hektarea ekoizpen lurzoru galdu dira, gehienak Balio Estrategiko Handikoak. Erritmo horretan (urtean 800-1000 hektarea), 50 urtean Balio Estrategiko Handiko gisa sailkatutako lurzoru guztia desagertuko da. Gaur egun izapidetzen ari den Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren arabera, horrelako zentral industrializatzaileak ezar daitezkeen eremuetako proposamenen arabera, zenbait udalerritan, bereziki Araba erdialdean, nekazaritza azalera erabilgarriaren zati handi bat hartuko lukete.
Horrek nabarmen zailduko du eremu horietan nekazaritzan aritzea, nekazaritza lurren azalera asko murriztuko litzatekeelako. Horrek, aldi berean, elikadura osasungarria eta hurbilekoa ziurtatzeko gaitasuna deuseztatuko luke, eta, beraz, elikadura subiranotasuna bera oso mehatxatuta egon liteke.
"Beharrezkoa da eraldatu gabeko lurzoru naturala zaintzeko eta nekazaritza lurrak babesteko mekanismoak sartzea Energia Berriztagarrien LPSan"
Energia berriztagarrien azpiegituren hedapenak energia fosilaren kontsumoak kliman dituen ondorioak arindu behar ditu, eskala oso mugatuan bada ere. Baina planteatzen ari den bezala, modu industrial eta indiskriminatuan, eragina kontrakoa izaten ari da. Natura eta nekazaritza ingurunearen degradazioa da energia zentralen masifikazio horren lehen ondorioa.
Arrazoizkoa dirudi orain arte lurralde antolamendua bermatzeko balio izan duten gidalerroek (LAG), mugekin bada ere, energia kontsumo fosila ahalik eta gehien murrizteko trantsizio hori zuzentzea.
Horregatik guztiagatik, beharrezkoa da eraldatu gabeko lurzoru naturala zaintzeko eta nekazaritza lurrak babesteko mekanismoak sartzea Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialean. Gaur egun izapidetzen ari dira, eta uztailaren 24ra arte alegazioak aurkez daitezke.
Iritzi artikulu hau argitaratzean, ALEAk ez ditu bere gain hartzen egileak adierazitako iritziak, ezta horiekin lotutako erantzukizunak. Zure iritzia bidali nahi baduzu, idatzi erredakzioa@alea.eus helbide elektronikora.