“Nire emazteak eta seme zaharrenak herrian egindako argazki bat da hau, 73an, ezkondu eta urtebetera erosi genuen lehen autoarekin. Citroen C8 bat zen, kotxe apal bat. Bizitza hasten ari ginen, etxea ordaintzen, gauza horiek guztiak. Oso ondo etorri zitzaigun, 15 egunean behin herrira joaten ginelako gurasoak ikustera. Herriko etxea asko hobetu da orain “. Horrela deskribatzen du José Luisek bere familia albumetik atera duen argazkietako bat, ‘Istorio bat argazki bakoitzaren atzean’ tailerrean partekatzen duena, astean behin Koronazioko adinekoen zentro soziokulturalera joaten denean.
Jose Luisek ‘Istorio bat argazki bakoitzaren atzean’ tailerrean deskribatzen duen argazkiaDavid Busto kazetari eta dokumentalista arabarra da Gasteizko adinekoen memoria eta bizipenak berreskuratzen dituen proiektu honen sustatzailea. “Nire ofizioan gehien gustatzen zaidana kontakizunak, istorioak eta bizipenak entzutea da. Beste pertsona batzuen bizitza behatxulo batetik ikusi ahal izatea “, azaldu du.
Bolivian bi urte eman ondoren, etxera itzuli zen adineko pertsonen oroimenean lan egiteko asmoz. “Chus Dominguez ikus-entzunezko sortzailea El Condado-Curueño eskualdean garatzen ari zen ‘Territorio Archivo’ proiektuaren berri izan nuen. Lurraldeko memoriari buruzko dokumental bat egitea agindu zioten, eta bertan bizi ziren gutxi batzuek gordetzen zituzten albumetan miatzea erabaki zuen. Etxeko sukaldean biltzen zen haietako bakoitzarekin, argazkiak ikusi eta beren testigantzak jasotzeko”, azaldu du. Proiektuak liluratu egin zuen kazetari gasteiztarra. Chusekin hitz egin zuen eta Gasteizen lan bera egin ahal izateko ideia helarazi zion, baina metodologia hau talde testuinguru batera egokituz.
David Busto tailerra ematen./Endika Portillo
Lau urte igaro dira ordutik, eta adinekoentzako zentro soziokulturaletako 30 erabiltzailek baino gehiagok parte hartu dute ekimen honetan, eta 200 argazki eta testigantza baino gehiago biltzea lortu du. “Ez da hain garrantzitsua artxibo oso luze bat egitea, oso sakona baizik”, gaineratu du.
Oroitzapenak partekatzen
Partehartzaileak ostiralero biltzen dira mahai baten inguruan eta euren bizipenak eta oroitzapenak partekatzen dituzte. Ekartzen dituzten argazkiak paretan proiektatzen dira, guztiek ikus ditzaten, eta saioen audioa grabagailu baten bitartez erregistratzen da. Banan-banan, irudi guztiak komentatzen dituzte. Lehenik eta behin, minutu batez isilik ikusten dute argazkia, eta, ondoren, jabeak hartzen du hitza. Bost minutuz azaltzen du non uste duen atera zela, zein urtetan, nortzuk irteten diren eta zer ikusten den bertan. Amaitzeko, gainerako taldekideek hainbat ekarpen egiten dituzte. Horrela argazki bakoitzarekin.
Helduek euren bizipenak eta oroitzapenak partekatzen dituzte argazkien bidez./Endika Portillo“Topaketarako, konfiantzarako eta elkarri entzuteko gunea da. Duela urteak aipatu ez zenituen zure bizitzako uneetara itzultzekoa. Oso giro ona sortzen da eta elkarrengandik ikasten dugu. Konfiantza hori sortzea garrantzitsua da testigantzak atera daitezen”, azaldu du Davidek. Izan ere, Gerra Zibila edo martxoaren 3a bezalako gertaera historikoak entzuten dira lantegietan, baina baita eguneroko kontuak ere, hala nola senide baten heriotza edo immigrazioa. Kazetariaren arabera, badira argazkietan oso presente dauden gaiak, hala nola bidaiak, txangoak eta jaiak. Beste gai batzuren kasuan, esaterako Lana, ia ez dago irudirik: “Etxean ondo bila dezaten saiatzen naiz, edukia handitu ahal izateko”. Bilaketarako irizpidea emozioa da. “Haientzat garrantzitsuak diren irudiak aurkitu behar dituzte, nahiz eta ez jakin oso ondo zergatik. Argazki baliotsu bat duela bi hilabetekoa izan daiteke, ez du zertan 40 urte izan behar”, esan du Davidek.
Erreportaje osoa Go Gasteiz Kultura webgunean irakurri dezakezue.