Abenduaren 11n, larunbatean, 11:00etan, San Frantzisko elizaren ondoan, diziplina ugaritako lagunak elkartu ginen, tartean Museologia, Arte Plastikoak, Historia, Arkeologia, Arkitektura, Ikus-entzunezkoetako lagunak... Memoria Gara plataforma eta Martxoak 3 elkarteko zenbait kiderekin batera.
Bere diziplinetan oso garrantzitsuak diren pertsonak elkartu ziren, 1976ko martxoaren 3ko sarraskia gertatu zen eliza berriz ere nabarmendu eta Oroimenerako Gunea osatzen laguntzeko. Horietako batzuk ardura-karguak edo ibilbide profesional nabarmena duten adituak dira, baina, batez ere, gasteiztar gisa joan ziren topaketara, zailtasunak gaindituz pixkanaka itxura hartzen ari den prozesu batean laguntzeko.
Larunbatekoa urrats garrantzitsua izan zen, arnasa luzeko prozesu parte-hartzaile honi kalitatea eta bikaintasuna gehitzen dizkiona. Hala ere, pertsona horiek ezin izan zuten beren lana behar bezala egin, Gotzaindegiak (San Frantzisko Fundazioaren bitartez) tenplurako sarrera ukatu baitzien aitzakia merke batekin: jaiotzen erakusketa iraunkorraren paketatzea, beste leku batera eraman bitartean edozein jarduera eragozten duena hurrengo hilabeteetan.
Bitxia, eta ulergaitza, kontuan hartzen badugu bisitak iraun zuen ordu luzean (azkenean, Martxoak 3k bisita gidatuak amaitzeko duen espazio txikian egin behar izan zen) elizaren barruan ez zela paketatze-jarduerarik edo antzekorik izan, eta barruan ez zegoela langilerik. Gainera, Elizbarrutiko bikarioarekin harremanetan jartzen saiatu ginenean, eskaera bat idatziz egiteko esan ziguten; bisita laburra izango zela azaldu genuen, jende talde txiki eta itxiarekin, komenigarritzat joz gero atea ireki eta gurekin batera joan zitezkeela, eta oso garrantzitsutzat jotzen genuela. Are gehiago, gaia arintzeko, watsap bat bidali genion gotzainari, eta honek San Frantzisko Fundaziora bidali gintuen.
Ezezkoa -baita idatziz ere- zorrotza izan zen, eta alferrik saiatu ginen azalpenak ematen edo Udalaren bitartez bitartekaritza bilatzen, baita San Frantzisko Fundazioarekin telefonoz harremanetan jartzen ere. Azken horrek Elizbarrutiko bikarioarengana jotzeko esan zigun, eta ezin izan genuen hitzik esan.
Elizbarrutiaren erantzuna atsekabea izateaz gain, beste behin ere Martxoaren 3ko biktimak mespretxatu dituena, formak ere tamalgarriak izan ziren, beste garai batzuetako ordenu eta agintearen antzekoagoak. Juan Carlos Elizaldek, Gasteizko Gotzainak, komunikabideekin egindako elkarrizketetan, bereizi egiten ditu Memorialean inplikatutako erakundeekin eta elkarteekin dituen harremanak; izan ere, elkarte horiek zati baten parte dira, esaten duenez, eta, beraz, kideen interesak defendatzen dituzte. Hala, oso modu zabarrean aipatzen ditu martxoaren 3ko sarraskiaren biktimak eta gertukoak biltzen dituen elkartea.
Ez dakit Eliza Katolikoa erakunde gisa edo bazkideen interesak zaintzen dituen elkarte gisa hartzen duen, baita, bide batez, ekonomia- eta higiezin-gaietan ere. Edonola ere, nik, fededuna izan gabe baina nolabaiteko prestakuntza katolikoa izanik, gogorarazten diot bekatuen zerrenda ia guztietan harrokeria (superbia latindarra edo hybris grekoa) dela bekatu kapitalen jatorrizkoena eta serioena, eta, izatez, horixe dela besteen oinarri nagusia.
Horregatik, erlijio errespetutik, umiltasuna eta elkarrizketa gehiago praktikatzeko eskatuko nioke, baita gure memoria kolektiboan ezin ezabatuzko moduan gasteiztar gehienok grabatuta daramagun sarraski baten biktimekiko sentsibilitate handiagoa izateko ere.