Kopuru txikiaren zergatiaz
Zer esan nahi du, bada, kopuru apal horrek? Hona hemen alegiazko erantzun batzuk:
- Araban euskaldun gutxi dago eta, horregatik, berdin dio zerbitzuak herritarrei gaztelania hutsez eskaintzeak.
- Araban euskaldunak egon badaude, baina ez dira oso euskaltzale eta berdin zaie zerbitzua zein hizkuntzatan ematen zaien.
- Arabako erakunde horretan euskara erabiltzea bermatuta dute herritarrek.
- Arabako euskaldun asko euskaltzaleak diren arren, ez dakite eskubide dutela herri-erakundeetan euskaraz artatuak izateko.
- Euskaldun euskaltzaleak izanda eta dagozkien eskubideak ezagututa ere, ez dira ausartzen/arduratzen erreklamazio formal bat aurkezten.
Aurreko arrazoien nahasketa izan daiteke portaera geldo horren funtsa, baina aukera guzti horien pisua ez dut uste bera denik.
Funtsa gutxiko argudioak
Euskaldun asko-asko ez dago Araban, baina kopuru nahikotxo osatzen dute gaur egun. Horien parte handi bat euskaldun berriek osatzen dute/dugu. Ezaugarri hori euskararekiko interes eta ahalegin handien isla izan ohi da maiz. Familiaren bitartez eta ahalegin berezirik gabe euskaldundu direnen interesa eta ahalegina baino handiagoak, askotan.
Arabako euskaldun saiatu horiek jakin badakite gustuko duten hizkuntzan jarduteko zein zailtasun handiak dauden. Ondo baino hobeto ezagutzen dituzte gizarteko arlo gehienetan dauden mugak, Foru Aldundikoak barne.
Jarrera geldoaren gakoak
Hizkuntza eskubideen ezagutza falta, aldiz, izan liteke arrazoietako bat. Izan ere, Euskararen Legeak 30 bat urte bete eta gero, gizartea oraindik ez dago jakitun Lege horrek dakarzkion eskubidez. Erdaldunak izan edo euskaldunak izan, gutxik dakite Legeak aitortzen digula hizkuntza ofizial bietako edozeinetan ahoz nahiz idatziz egiteko eskubidea.
Ausardia falta izan liteke euskaldunen pasibotasun edo geldotasunaren iturri. Tabernetako barra aurrean mundua jateko gauza gara euskaldunak. Abilak gara, era berean, exijentzien zama beste batzuen gain jartzen: “administrazioak egin beharko luke”. Ez da horren ziur, ordea, kexa bat leku egokian egiteko gauza garenik. Beharrezkoa da erakundeen utzikeria salatzea, dudarik gabe. Hori bezain premiazkoa da, hala ere, euskaldun euskaltzaleek salaketak leku egokietan egitea.
Uxatu beharreko susmoa
Intzidentzia kopuru txiki horren erantzun bila nabilela, ezjakintasunarekin eta ausardi ezarekin nahiago dut amaitzea. Ez dut pentsatu nahi arrazoia euskararekiko ardura falta izan litekeenik.