Lehen Hezkuntzako jolastokiaren eraldaketa prozesu parte-hartzailea gauzatzen ari da Angel Ganivet eskola publikoko hezkuntza komunitatea. Proiektua 2018-2019 ikasturtean abiatu zen, irakasleek, ikasleek eta gurasoek osatutako Berdintasun Batzordearen ekimenez.
Proiektua eskola-komunitateak lortu nahi dituen hezkuntza-ildoen ardatz dinamizatzaile gisa aritzen dela azaldu dute: "Aniztasuna, inklusioa, genero berdintasuna eta arraza, mugikortasuna, ariketa fisikoa sustatzea...".
40 urteko jolastokia
Ikastetxeak 40 urte bete zituen 2020an, eta, patioaren espazioaren diseinua eta banaketa egungo egoera sozialarekin bat ez datozela ondorioztatu zuten.
Hain zuzen ere, horregatik erabaki zuten jolastokia eraldatzea. "Gure eskolako jolastokia ez da jolasleku hutsa", azpimarratu dute. Izan ere, eguerdian ere erabiltzen da jantokira joaten diren ikasleekin, Gorputz Hezkuntzako eta beste irakasgai batzuen eskola orduetan, eskolaz kanpoko ekintzetan, eta arratsaldean familia askok erabiltzen dute topagune bezala.
Bizikidetza eta berdintasuna
Orain arteko jolastokiak genero karga handia duela uste dute: "Horrek mesede handia egiten die baloiarekin egiten diren joko lehiakorrei, beste espazio eta jarduera batzuen kaltetan".
Hortaz, egungo espazioa elementu natural, jolasgune, atseden eta sozializazio elementu berriekin eraldatu eta egokitzea erabaki dute.
Horrela, besteak beste, ikasleen ongizatea eta bizi kalitatea hobetzeko helburua dute. Baita bizikidetza, aniztasuna, berdintasuna eta parte hartzea sustatzeko ere; ez soilik neska eta mutilen artean, baizik eta baldintza sozioekonomikoak, arraza eta aniztasun funtzionala kontuan hartuz.
Gainera, ikasleen, familien eta komunitate osoaren parte hartze aktiboa sustatu nahi izan dute, "patioko kontsumitzaile hutsak izan beharrean ekoizle izatera pasatuz".
Sei gune, lau etapa
Jolastokia eraldatu ahal izateko, eskola komunitate osoak elkarrekin lan egin du, prozesua aurrera eramateko sei gune eta lau etapa zehaztuz.
Lehenik eta begin, analisia eta baheketa egin zuten; hau da, aurretiazko azterketa eta hausnarketa lana. Inkestak egin zituzten familia zein ikasleen artean, jolastoki berriari begira gabezia, behar eta desio nagusiak zeintzuk ziren jakiteko.
Ondoren, proiektuaren diseinuari ekin zioten. Horretarako, jolastokirako proiektu global bat diseinatu zuten, espazio berezituetan banatuz, aldaketak faseka egin ahal izateko:
1. gunea: Aniztasunaren patioa
Jolasgune zabal eta atseden eremu gisa planteatzen da. Antzinako futbol zelaiaren gainean dago, aisialdi eredu integratzaileago baten bilakaera ikur gisa. Zirkulu pneumatiko txikiak eta pneumatiko handiak konbinatu dituzte, kolore anitzekin margotuta, irudimena sustatzeko.
2. gunea: Auzo baratza
Gaur egun Ingurugiro Gaietarako Ikastegiarekin (CEA) lankidetzan garatzen ari den eremu bat da, albo bateko lorategian kokatuta.
3. gunea: Serratokia
Baratzetik gertuen dagoen lorategian kokatuta, asfaltotik zuhaitz-hegalerako trantsizio eremu gisa planteatzen da; naturarekin kontaktuan dauden jarduerak eta jolasak garatzeko espazio gisa.
4. gunea: Pinudia
Berdeguneko punturik altuenean, triangelu formako pinuz eta malda leunez inguratutako espazio bat sortuko dute, lasai jolasteko eta gune eguzkitsu bat sortzeko. Bidearen ertzetan pneumatiko sorta bat jarriko da, egurrezko kupula geodesiko txiki bat eta tamaina handiko harriak inguratuz. Pinuen kokapena aprobetxatuz, hainbat jolas egingo dira sokekin.
5. gunea: Hegala
Zuhaitz-hegal berdea aprobetxatuz, abentura jarduerak, desnibeleko ibilbide-eremuak, sokak, sareak eta igotzeko espazioak sustatuko dira. Halaber, mendi-magalaren malda erabiliz, erabilera anitzeko harmaila natural bat eta txirrista bat garatu nahi dute; horretarako, sokak, pneumatikoak, enborrak, makilak, egurrezko oholak, ainguraketak, sareak eta mosketoiak erabiliko dituzte.
6. gunea: Mugikortasuna
Azkenik, bizikleten aparkalekuen espazioa handitu eta patineteena egokituko dute, kiroldegiaren albo batean.
Hirugarren fasean, proiektua gauzatuko da, Eusko Jaurlaritzak ikasleen artean mugikortasun aktiboa sustatzeko emandako diru laguntzari esker. Hala ere, auzolanari eta hezkuntza komunitatearen borondatezko lanari esker, orain arte proiektuaren zati bat garatu da eta hainbat esku-hartze egin dira dagoeneko.
Azkenik, proiektuarekin aurrera egin eta proiektua garatu ahala, proiektua ebaluatzen joango dira. Alde batetik, urteko planaren adierazleak erabiliko dira; eta bestetik, hezkidetza proiektuaren adierazleak.
Eta ondoren zer?
"Proiektua bizia eta dinamikoa da, eta ikasleen zein familien beharren arabera aldatu eta egokituko da", azaldu dute.
Gainera, une bakoitzean osasun baldintzen eta eskura daude baliabide ekonomikoen arabera egokituko dute faseen aurrerapena eta gauzatzea.
"Garrantzitsuena badaukagu: eskola komunitate osoak elkarrekin lan egiteko eta jolastokia eraldatzeko gogoa. Denon artean eraikitzen dugu eskola", gaineratu dute.
