32 abesbatza ibiliko dira Gasteizko kaleetan barrena Santa Ageda bezpera ospatzen, 17:00etatik 21:30era bitartean. Hiriko hainbat talde aterako dira hirian zehar ohiko errondak egitera; kopla zaharrak kantatuko dituzte auzoetan zehar, eta makilak eramango dituzte koplaren erritmoarekin bat lurra kolpatzeko.
Aurtengo datuak deigarriak dira: izena emateko epea urtarrilaren 16tik 29ra bitartean egon zen zabalik, eta 1.595 kidek eman dute izena, 32 abesbatzatan banatuta. "Gorakada nabarmena izan da, joan den urtean 25 talde eta 1.267 pertsonak hartu zuten parte, egin kontu. Horrek erakusten du herritarrek tradizio hau berreskuratzeko eta zaintzeko nahia dutela", azpimarratu du Kultura eta Gizarte Etxeen zinegotzi Estibaliz Cantok.
Zergatik ospatzen dugu Santa Ageda?
Otsailak 5ean da Santa Ageda, Agata Cataniakoaren omenez, eta otsailaren 4an, bezperan, ospatzen da urtero. Emakumeen zaindaritzat hartzen da Santa Ageda, eta ohitura da bezperan kopla zaharrak kantatzea eta makilekin lurra jotzea erritmoa markatzeko. Diru edo janari eskean, jantzi tradizionalekin eta kriseiluarekin kalera ateratzea da ohituraren parte.
Santa Ageda edo Agate Deuna Catanian, Sizilian, jaio zen 235. urtean. Tradizioak dioenez, Kintziano enperadorearen asmo eta nahiei aurre egin zien Agatak, eta horregatik hiltzera kondenatua izan zen 252ko otsailaren 5ean; bularrak moztu zizkioten eta hil arteko torturak sufritu zituen.
Gerora, Eliza Katolikoak saindu izendatu eta otsailaren 5a aukeratu zuen bera omentzeko.
Hala ere, ospakizuna kristautasuna zabaldu aurreko garaietan sustraituta dago. Aditu batzuen ustez, Agataren inguruko festek zerikusi handia dute inauteriekin, inauste edo kimatze garaiko erritoekin. Neguko solstizioaren ondoren, eguna luzatzen hasten denean, zuhaitz adarrak kimu berritzen hasten dira eta orduan izaten da zuhaitz adarrak inausteko garaia.
Naturaren esnatzea ospatzeko, mutilak kopla kantari ibiltzen ziren etxez etxe, janari eske; ondoren, bildutakoarekin afaltzen zuten mutil eta neska denek batera.
Kristautasuna Euskal Herrira zabaldu zenean, Santa Agata eguna ezarri zuen, beste ospakizun askorekin egin bezala. Elizak errito eta ospakizunak bereganatu eta itxura berri bat eman zien orduan. Erritu zaharren eta kristauen arteko nahasketak ekarri zuen gaur egungo ospakizuna.
32 abesbatza Gasteizen
Urtero bezala, Arabako herrietan, auzoetan, elkarteetan zein ikastetxeetan ere, makilak hartuko dituzte eta kalera aterako dira ohiko abestiak atez ate kantatzera. Hala ere, Gasteizko kasuan, abesbatzek izango dute protagonismoa. Izan ere, abesbatzek Kultura Sailaren sari bat jasoko dute aurten.
Hona hemen Gasteizen arituko diren abesbatzen izenak eta bakoitzaren erronda gunea:
Izena eman duten lekua | Abesbatzaren izena | Erronda gunea | Pertsona-kopurua |
Aldabeko g. e. | Laukale | Antso Jakituna | 45 |
Aldabeko g. e. | Haritz hostoa | San Prudentzio / Diputazio kalea / Andre Maria Zuria / Arka | 50 |
Aldabeko g. e. | PEC Iparralde | Iparralde | 12 |
Aldabeko g. e. | Araba Abesbatza | Erdialdean | 38 |
Ariznabarreko g. e. | Armentia ikastola | Ariznabarra / Zabalgana | 110 |
Pilarreko g. e. | Marianistas Ikastetxea | Alde Zaharra | 15 |
Pilarreko g. e. | Ausartak | Pilar / Erdialdea | 13 |
Pilarreko g. e. | Ametsak | Antso Jakituna | 32 |
Pilarreko g. e. | Berakah Taldea | Alde Zaharra | 25 |
Hegoalde g. e. | Adurtza Lan Zentroa | San Kristobal / Adurtza | 12 |
Hegoalde g. e. | Iratxoa | San Kristobal / Adurtza | 25 |
Hegoalde g. e. | Judimendikoak | Judimendi / Erdialdea | 30 |
Ibaiondoko g e. | Ibaiondo Sot | Ibaiondo | 100 |
Iparralde g. e. | Samaniego 1LH | Iparralde / Bilbo plaza / San Anton plaza | 93 |
Iparralde g. e. | Samaniego 2LH | Eroski / San Anton plaza / Bilbo plaza | 49 |
Iparralde g. e. | Samaniego 3LH | Iparraldeko parkea / Iparralde | 43 |
Iparralde g. e. | Samaniego 4LH | Eroski / Iparralde / Iparraldeko parkea | 86 |
Iparralde g. e. | Samaniego 5/6LH | Katedral Zaharra / Arkupeetako egoitza / Andre Maria Zuria | 115 |
Iparralde g. e. | Samaniego Haur Hezkuntza | Estenaga Apezpikua | 93 |
Iparralde g. e. | Zokozorri Guraso Elkartea | Zaramaga / San Prudentzio | 60 |
Iparralde g. e. | Centro Ocupacional Helios | San Prudentzio / Zaramaga | 30 |
Judimendiko g. e. | Angel Ganivet | Santa Luzia / Judimendi | 80 |
Judimendiko g. e. | Centro Ocupacional Salburua | Arana auzoa | 40 |
Lakuako g. e. | Toki Eder Gurasoen Abesbatza | Ibaiondo – Lakuabizkarra | 12 |
Zabalganeko g. e. | Aldaialde Eskola | Zabalgana | 80 |
Zabalganeko g. e. | Zabalgana Batuz Auzo Elkart | Zabalgana | 30 |
Zabalganeko g. e. | Zabalgana Euskara Taldea | Zabalgana | 50 |
Zabalganeko g. e. | Kalez Kale | Zabalgana | 12 |
Zabalganeko g. e. | Zabalganeko Eskola | Zabalgana | 80 |
Zabalganeko g. e. | Mariturri LHHH | Zabalgana | 80 |
Zabalganeko g. e. | Zabalgana Institutoa | Zabalgana | 30 |
Goiuri jauregia | Zazpigarrenak | Erdialdea /Judimendi | 25 |
GUZTIRA: 32 | 1595 |