Babarrunjana

hirinet 2013ko api. 9a, 09:10

babarrunjanaNik egiten dudan gehientsuena bezala, hau ere apur bat lekuz kanpo, baina tira, ez genuen berehalakoan espero eta azken hotzaldiak jo gaituenez, ba, zer hoberik babarrunjan eder bat baino?


Horixe egingo dugu, beraz, gaurkoan. Euskal Herrian hainbat odolki mota ezberdin egiten da, hainbat babarrun ezberdin, eta hainbat era ezberdin horiek prestatzeko. Nik, gaurkoan, barduliar jatorriari egingo diot soa, eta Tolosaldean egin ohi den eran azalduko dizuet (aldaera ttipiren bat edo beste tartean; ingurukoren batek irakurtzen badu eta asaldatzen bada, abixu).


Babarrunak, beraz, bere sakramentu guztiekin; aza, odolkia, txorizoa eta saiheskia. Prestakuntza oso erraza da, oso sinplea, eta horrexegatik hain zuzen, beste edozein kasuan baino garrantzi handiagoa du lehengaiak. Goazen horretara;


Babarrunak, Tolosaldekoak; beltzak, ttiki xamarrak eta benetakoak. Itxuraz, Tolosaldekoak eta Tolosaldekoen itxurakoak berdinak dira, baina ez dute emaitza berdina eskaintzen. Benetan. Odolkia, barazkiz egina. Txukunenak Goierri aldekoak; Beasain, Ordizia... asko dira oso onak, eta ez dira batere garestiak. Txorizoa, freskoa, egostekoa; eta saiheskia eta aza, ba, bertakoak eta kalitatekoak.


Lau lagunentzat prestatuko dugu, eta errezeta, arestian esan bezala, oso erraza; guztia egosi behar da, bakoitza ontzi batean (hor eragozpen handiena, ontzi kopuru handia erabili beharra). Lehenengo babarrunak.


Babarrunak berriak badira (izan daitezela), urtekoak, ez dira beratzen ipini ere egin behar. Kilo erdia ipini ontzian, litro eta erdi uretan, olio txorrota bat eta tipula batekin, eta eman egurra suari. Irakiten hasi bezain pronto jaitsi sua eta eduki irakiten, motel-motel hiru bat orduz. Babarrunak eginak direnean (osorik, baina guri-guri), gatza eman eta itzali. Babarrunen denboraldiak aurrera egin ahala, aleak lehorrago eta gogorrago izango dira, eta, ondorioz, ur gehiago eta denbora luzeagoa eska dezakete. Hala bada, gehitu apur bat, beti ur hotza. Tipularen kontura, bi aukera dituzue; bata, hasieran txiki-txiki gehitu tipula babarrunei; eta bestea, tipula osorik gehitu. Azken kasu horretan, babarrunak eginak daudenean tipula atera (saltsa apur bat eta babarrun ale batzuekin), minipimerraz "globalizatu", eta gehitu egoskiari.


Aza. Ur ugari ipini sutan (gatza ere gehitu), eta irakiten hasten denean bota bertara aza, zatiturik.Su bizian egosi. Ortodoxoek diote 8-10 minutuz egosi behar dela (kolore, zapore eta egiturari eustearren). Ultraortodoxoek diote 8 minutuz egosi behar dela. Gehienok ordubetez edukitzen dugu, ondo bigundu arte. Bakoitzak erabaki dezala. Edonola ere, egina duzuenean; xukatu, ontziratu eta oliba olio txorretada bat gehitu (barazuri olio-errea ere gehitu daiteke, nahi izatera).


Odolkia. Ipini odolki bat (350/400 gramokoa) ur hotzetan, eta jarri su motelean, xuabe-xuabe egin dadin. Ordubete beharko du. Odolkiari ez zaio deus egin behar. Utzi geldo-geldo egin dadin.


Txorizoa. Egosi hamar bat minutuz  lau txorizo puska (hor, txorizo freskoa izatearen garrantzia).


Saiheskia. Ura irakiten jarri, gatza eta olio ttantta batekin, eta hori ere egosi, haragia hezurretik erraz bereizten den arte (hiru ordu laurden-edo?). Pertsona bakoitzeko bi zati (bi "hezur-zati") ez da txarra.


Eta horixe da guztia. Norberak egin beharko ditu kalkuluak guztia bero-bero izateko bazkal ordurako. Aurkeztea ere oso erraza da. Normalean zopa-ontzi batean edo lurrezko kazola batean babarrunak aterako daitezke, eta zapalago batean aza. Azaren ondoan, ontzi berean, odolkia jarri daiteke, lau zatitan eginda (errezena, goraizez zatitzea). Odolkiaren aldamenean, lekurik bada, txorizoa eta sahieskia. Platertxo batean piperminak, sagardo freskoa botilan, baserriko ogia saskian, eta beste hirurak aulkietan.


Lehen aholkua; babarrunak bezperan egosi, orduak pasa ahala saltsa gizendu eta gozatu egingo baita.


Bigarren aholkua; amaitzeko, idiazabalgo gazta ondua, intxaurrak eta irasagar gozokia. Gintonikak, berriz, Karlosi eskatu Elizondon.


On egin!

 

Egilea: Ximon

Izan zaitez ALEAkide!

ALEA da Arabako euskarazko aldizkari bakarra, eta zu bezalako irakurleen babesa behar du aurrera egiteko. Zuk ere gurekin bat egin nahi al duzu? Aukera ezberdinak dituzu gure proiektuarekin bat egiteko.

Informazio gehiago