Ajoarrieroa

hirinet 2012ko eka. 19a, 12:03

ajo4Tira, hasteko ajoarrieroaz hitz bi. Jatorriz (ezeren jatorria non den, benetan, inork sekula ez badaki ere), ajoarrieroa pasta antzeko zerbait zen (eta da, hainbat lekutan). Aragoa, Nafarroa eta inguruko mandazainek (mandazain = mando-zain = arriero, hortik abizena) patataz, baratxuriez (=ajo, hortik izena), arrautzez eta olioz egin ohi zuten ore bat, eta hainbat jakiri gehitu; normalean arrainari, eta sarritan bakailaoari.

Finean, ajoarriero hori alioliaren antzeko zerbait da, eta bazuen kontserbatzeko beharrarekin zerikusirik.

ajo1Gure gastro-subkontzienteak edo gastro-ohiturak, baina, ajoarrieroa bakailaoari lotu dio aspalditik, eta horixe da nik azalduko dudana. Mila modu eta errezeta da, eta hau bat.

Lehenengo baino lehenago, bakailaoa erosi eta gezatu. 150 gramo pertsonako (neurri hori ez da oso garrantzitsua, finean, bakailao gehiagorekin bakailao gehiago izango du, eta gutxiagorekin, ba, gutxiago). Egun, leku askotan saltzen dute gezatutako bakailaoa; tamainan gezatua izaten da, eta endredoak eragozten ditu.

Lehenengo (oraingoan benetako "lehenengo"a) baratxuria, tipula, piper berdea eta piper gorria oliotan sueztituko (ze erotikoa den hitz hori; sueztitu. Tolosaldean sssssuezzzztitu... are erotikoagoa. Kimek eta Mickeyk ajoarrieroa ezagutu izan balute, bederatzi eta erdi ez, hogeika aste izango ziren...) dugu. Sueztitzeko, dezente oliotan ipini eta su txikian egin, luuuuze, bigun-bigun egin arte. Dozenerdi lagunentzat egin nahi izatera, jarri hiru tipula majo, bi edo hiru piper gorri, hiruzpalau piper berde, eta nahi adina baratxuri. Piper gorria morroa edo pikilloa erabil daiteke. Nik pipermorroa erabiltzen dut, eta denbora dudanean (edo A kategoriako ajoarrieroa egin nahi dudanean), lehenengo erre eta azala kentzen diet, baina lan gehitxo, aukeran.

ajo2Ordubete bueltan beharko du horrek guztiak (gogoan har noizean behin, sagardo trago eta sagardo trago artean, pixka bat mugitu behar dela, ipurdia belztu ez dadin). Piper txorizeroaren mamia botatzeko garaia da. Txorizeroak eros daitezke, uretan beratu eta mamia kendu, baina hori ere, lartxo. Dendan potoraturik saltzen dute (Zubia etxeak badu txukun bat), eta merezi du.

Esandakoa, bada; olio gehiegi baldin badu zertxobait kendu, txorizeroaren mamia gehitu (poto osoa, beldurrik gabe), eta nahastu guztia homogeneo egin arte.

Bakailaoa zatitxoetan edo tiratxoetan ebakiko dugu eta orainartekoguztiari emango (milesker, Patxi).

ajo3Minutu batez (minutu bat = 60 segundu) nahastuko dugu, buelta batzuk eman. Bakailaoa apur bat egingo da, eta pixka bat apurtu ere bai (onaaaa). Ontziari tapa jarriko diogu, sua itzali eta bazkaltzera joango gara. Lehenengo platera jaten dugun bitartean, bakailaoa egingo da, eta ondo bero mantenduko da.

 

 

 

 

Eta... On egin!


ajo4

 


Alternatiba parea:

Helburuen barruan tripa betetzea ere badenean, batzuek patata gehitzen diote (piperrak-eta sueztitzen ari direnean), kubotxoetan. Akaso ur pixkat gehitu beharko diozue kasu horretan, patata egin dadin, jenesepá.

Eta, beste aldean, ajoarrieroa dotoretu nahi baduzue, gehitu ganba edo otarrainska batzuk, zuriturik, bakailaoaren atzetik. Horiek ere puntuan geratuko dira.

Egilea: Ximon

Izan zaitez ALEAkide!

ALEA da Arabako euskarazko aldizkari bakarra, eta zu bezalako irakurleen babesa behar du aurrera egiteko. Zuk ere gurekin bat egin nahi al duzu? Aukera ezberdinak dituzu gure proiektuarekin bat egiteko.

Informazio gehiago