40.000 pertsonak bisitatu zuten iaz Valderejoko Parke Naturala, eta bertan kokatutako estazioan jasotako ozono balioak baimendutakoak baino handiagoak dira, Elkarrekin Podemos taldeak kutsadura horren iturria aztertzeko eskatu die Aldundiari eta Eusko Jaurlaritzari.
"Ozono troposferikoa oxidatzaile indartsua da, eta ondorio kaltegarriak eragiten ditu gizakien osasunean", azaldu dute. "Epe laburrean, O3 kontzentrazioek (bereziki udaberrian eta udan) ondorio kaltegarriak dituzte, eta biriketako hantura, arnas gutxiegitasuna, asma eta beste gaixotasun bronkio-biriko batzuk eragiten dituzte. Ozonoarekiko esposizioa, epe luzera, ugalketa osasunaren eta heriotza tasaren narriaduraren eragile gisa agertzen da".
Are gehiago, hilkortasun ebidentziak daude aurretik biriketako gaixotasun buxatzaile kronikoa (BGBK), diabetesa, bihotz-gutxiegitasuna, bihotzekoa bezalako gaixotasunak dituzten pertsonen artean. Minbiziari buruzko Nazioarteko Ikerketa Agentziaren txosten batek 1. taldean (mailarik altuena) sailkatu du ingurumen-kutsadura.
Osasunaren gaineko ondorioez gain, O3 maila altuek landaredia eta landare zein basoen ugalketa eta hazkundea kaltetu ditzakete, baita nekazaritza laboreen errendimendua murriztu ere. Gainera, ozonoak fotosintesi prozesua gutxitzen du, eta landareak karbono dioxidoa gutxiago xurgatzen du.
"Ozonoak nekazaritza laboreei eragindako kalteak katastrofikoak izan daitezke nekazaritza sektorearentzat, laborearen errendimendua eta kalitatea nahiz uztaren balioa murriztu baititzake", azaldu du Jose Damian Garcia-Moreno Elkarrekin Podemoseko prokuradoreak. "Ozonoa NO kontzentrazio handia dagoen eremuetan deskonposatzeko joera dago. Horrek azaltzen du hiri handien erdigunean presentzia txikiagoa duela metropoli-gerrikoetan eta Valderejo bezalako landa eremuetan baino".
Azalpen eskaera
Egoera horren aurrean, batzarkide taldeak gaiari buruzko hainbat ekimen bultzatuko ditu, hala nola Ingurumen eta Hirigintza Batzordeko Ingurumeneko diputatuari azalpenak eskatzea. Horrekin batera, Eusko Jaurlaritzari eskatuko diote legeria betetzea, herritarrei aldian-aldian kutsadura mailaren berri ematea, eta Airearen Kalitatea Hobetzeko Plana "premiaz" abian jartzea.
Azkenik, Elkarrekin Podemosek Arabako Foru Aldundiari zein Eusko Jaurlaritzari eskatuko die azter ditzatela "Valderejoko Parke Naturalean, sistematikoki, osasuna eta landaredia babesteko ozonoaren helburu balioei buruzko ingurumen legeria urratzea eragiten ari den kutsadura arrazoiak edo iturria".